Raport "Stan przygotowania polskiego biznesu do EUDR" przygotowany przez firmę doradczą ALTO powstał we współpracy z Fundacją Fairtrade Polska, UNEP/GRID-Warszawa, ESG Impact Network, Legalis - Księgowość Kadry Biznes. Jest to pierwsze w Polsce kompleksowe badanie na temat przygotowania biznesu do EUDR.

Pobierz bezpłatnie raport z wynikami badaniami oraz przewodnikiem dla firm po EUDR

Polski biznes w punkcie wyjścia

Z badania wynika, że mimo upływu prawie dwóch i pół roku od wejścia w życie rozporządzenia, większość firm nadal nie podjęła działań przygotowawczych:

• 25% firm nie przeanalizowało swoich obowiązków lub nie wie, czy to zrobiło – mimo że oferuje lub kupuje produkty objęte regulacją
• 33% badanych nie rozumie obowiązków wynikających z rozporządzenia
• 88% przedsiębiorstw spodziewa się, że EUDR znacząco wpłynie na ich działalność
• 82% firm jako największe wyzwanie wskazuje trudności w uzyskaniu informacji o pochodzeniu surowców
• 59% wskazuje na niechęć dostawców do dzielenia się danymi
• Mniej niż połowa rozumie związek regulacji z powstrzymaniem wylesiania

Firmy, które nie przygotują się na czas, ryzykują:

• Utratę możliwości wprowadzania produktów na rynek UE
• Sankcje finansowe
• Przerwanie łańcuchów dostaw
• Utratę zaufania klientów i partnerów biznesowych

Raport, który pomaga działać

Raport "Stan przygotowania polskiego biznesu do EUDR" to pierwsze w Polsce tak kompleksowe opracowanie, które łączy perspektywę prawną, technologiczną, środowiskową i społeczną. To praktyczna mapa drogowa dla firm każdej wielkości.

W raporcie znajdziesz:

• Szczegółowe wyniki badania przeprowadzonego wśród polskich firm
• Informacje kontekstowe wspierające wdrożenia EUDR
• Analizę najczęstszych barier i wyzwań
• Praktyczny schemat decyzyjny – sprawdź w kilka minut, czy EUDR może dotyczyć Twojej firmy
• Wskazówki dotyczące wykorzystania technologii GIS do weryfikacji pochodzenia surowców
• Konkretne rekomendacje ekspertów i przykłady rozwiązań stosowanych przez liderów rynku
• Informacje o integracji EUDR z raportowaniem ESG i wykorzystaniu systemów certyfikacji

Alarmujące wyniki badania

Jeśli przepisy będą obowiązywać w obecnym kształcie, to w Polsce regulacją objętych będzie ponad 100 000 przedsiębiorstw – od międzynarodowych korporacji po małe firmy rodzinne.

Od 30 grudnia 2025 roku duże i średnie firmy wprowadzające na rynek UE produkty takie jak drewno, kawa, kakao, soja, kauczuk, bydło czy olej palmowy będą musiały udowodnić poprzez złożenie oświadczenia należytej staranności, że nie przyczyniają się one do wylesiania. Mikro i małe przedsiębiorstwa, zgodnie z najnowszą propozycją Komisji Europejskiej, najprawdopodobniej zostaną objęte tym obowiązkiem rok później – od 30 grudnia 2026 roku.

"Z naszego badania wynika, że mimo świadomości istnienia regulacji, wciąż brakuje przygotowania firm i ich partnerów handlowych. 25% firm nie przeanalizowało swoich obowiązków lub nie wie, czy to zrobiło, mimo że oferuje lub kupuje produkty objęte regulacją. Jednocześnie ponad 88% spodziewa się, że regulacja znacząco wpłynie na ich działalność. Co więcej, 82% firm jako największe wyzwanie wskazuje trudności w uzyskaniu informacji o pochodzeniu surowców, a 59% wskazuje niechęć dostawców do dzielenia się danymi. Firmy wiedzą, że EUDR to poważna zmiana, ale nie wiedzą jak się za nią zabrać. A zatrzymanie wylesiania to dla biznesu więcej niż tylko zgodność z regulacją – to także stabilne i transparentne łańcuchy dostaw"

— mówi Ewa Solarz, ekspertka ESG w ALTO i główna autorka raportu.

Niepokojący jest również fakt, że mniej niż połowa badanych firm rozumie związek regulacji z powstrzymaniem wylesiania – co oznacza, że traktują EUDR jedynie jako kolejny obowiązek administracyjny, nie dostrzegając jego głębszego sensu środowiskowego i biznesowego.

"Z badania przeprowadzonego przez ALTO wynika jednoznacznie, że większość firm wciąż nie jest przygotowana na wdrożenie wymogów rozporządzenia EUDR – mimo że jego wejście w życie zostało już przesunięte o rok. Warto więc rozpocząć działania przygotowawcze jak najszybciej. EUDR to dziś nie tylko formalny obowiązek czy kwestia kompletowania dokumentacji – to realny warunek utrzymania dostępu do rynków Unii Europejskiej"

— podkreśla Aleksandra Majda, Vice President ESG Impact Network.

Odpowiedzialność firm zaczyna się u źródła łańcucha dostaw

Raport podkreśla, że przygotowania do EUDR muszą rozpocząć się znacznie wcześniej niż w siedzibach europejskich firm – u drobnych producentów rolnych z krajów globalnego Południa, którzy są pierwszym ogniwem w łańcuchach dostaw kawy, kakao czy kauczuku.

"Obowiązki wynikające z Rozporządzenia EUDR dotyczą nie tylko przedsiębiorstw, ale również rolników. Warto o tym pamiętać, ponieważ to od drobnych producentów rolnych z krajów globalnego Południa zależy ciągłość łańcuchów dostaw i przyszłość branży kawowej czy czekoladowej. Fairtrade popiera walkę z wylesianiem i wspiera rolników w dostosowaniu do wymogów EUDR. Jednocześnie jesteśmy bardzo zaniepokojeni faktem, że drobni rolnicy zostaną odcięci od handlu z rynkiem UE lub wyłączeni z łańcuchów dostaw przez większych producentów rolnych, nie dlatego, że prowadzą działalność na wylesionych terenach, ale dlatego, że napotykają trudności w gromadzeniu, zarządzaniu i przekazywaniu niezbędnych danych. Apelujemy do większego wsparcia producentów rolnych z krajów globalnego Południa, by przygotowania firm do EUDR zaczęły się na początku łańcucha dostaw"

—  ostrzega w komentarzu do raportu Michał Bryda-Przybyszewski, PR & Communication Manager z Fundacji Fairtrade Polska.

Pierwszy etap gromadzenia danych geolokalizacyjnych i przygotowania systemu due diligence jest najbardziej istotny, ponieważ oświadczenie o należytej staranności pierwszego podmiotu jest przekazywane i stosowane na kolejnych etapach życia produktu. Firmy, które nie zainwestują we wsparcie swoich dostawców, mogą stanąć przed ryzykiem przerwania łańcucha dostaw.

Wylesianie – problem globalny, europejska odpowiedzialność

Wylesianie odpowiada za około 11% globalnych emisji gazów cieplarnianych, a sama konsumpcja UE za około 10% globalnego wylesiania – przypominają autorzy raportu. Wycinane lasy często przekształcane są w pastwiska dla bydła i grunty rolne, co nie tylko ogranicza wychwytywanie CO₂, ale dodatkowo uwalnia dwutlenek węgla zgromadzony wcześniej w drzewach i glebie.

"Jak wskazuje preambuła do EUDR, ponad połowa światowego PKB zależy od przyrody i jej usług. Sektory jak rolnictwo, budownictwo czy napoje są w znacznym stopniu zależne od przyrody. Wysoki poziom konsumpcji w Unii Europejskiej to czynnik, który zdecydowanie wpływa na wylesianie i degradację lasów w skali światowej. Bez wprowadzenia zmian legislacyjnych konsumpcja i produkcja w Unii Europejskiej sześciu towarów objętych EUDR spowodowałaby do 2030 roku wzrost wylesiania do około 248 tys. hektarów rocznie"

— podkreśla Katarzyna Soszyńska, ESG Manager UNEP/GRID-Warszawa.

Wylesianie to jeden z kluczowych czynników wpływających na zmianę klimatu, dostępność zasobów i różnorodność biologiczną. Problem dotyczy nie tylko bezpośredniej wycinki, ale także degradacji lasów, która zwiększa ryzyko pożarów powodujących wysoką i niekontrolowaną emisję gazów cieplarnianych.

Projekcje pokazują, że dalszy wzrost temperatury Ziemi może sprawić, że lasy zamiast wychwytywać CO₂ staną się źródłem emisji. Ograniczenie wylesiania jest kluczowym elementem realizacji celów Porozumienia Paryskiego – zatrzymania wzrostu temperatury do poziomu poniżej 1,5°C względem epoki przedprzemysłowej.