Przemysł kakaowy

Około sześciu milionów ludzi na całym świecie utrzymuje się z uprawy kakao. Jest ono uprawiane w gorących i wilgotnych częściach świata, głównie w Afryce Zachodniej, Ameryce Łacińskiej i Azji Południowo-Wschodniej. Wybrzeże Kości Słoniowej jest największym producentem i eksporterem ziarna kakaowego na świecie.

Uprawa kakao to ciężka praca. Dojrzałe strąki kakaowca są odcinane z drzewa, zbierane i rozłupywane, aby wydrążyć miąższ, w którym znajdują się ziarna. Są one następnie poddawane procesowi fermentacji przez okres do siedmiu dni, a potem starannie suszone. Ziarna są czyszczone, pakowane i transportowane. Pomimo tych wszystkich wysiłków, wielu rolników uprawiających kakao żyje w ubóstwie, mimo że sam sektor jest branżą wartą miliardy dolarów.

Aktualne wyzwania

Istnieje wiele przeszkód stojących na drodze do długoterminowego zrównoważonego rozwoju sektora kakao, są to między innymi powszechne ubóstwo, wylesianie, nierówność płci, praca dzieci i praca przymusowa.

• Niskie dochody. Uniemożliwiają rolnikom inwestowanie i rozwijanie swoich gospodarstw, skazując na życie w ubóstwie. Niskie dochody przyczyniają się również do pogłębiania zjawiska wylesiania lub wykorzystywania dzieci do pracy. 
• Nierówność płci. Kobiety uprawiające kakao w niektórych krajach producenckich często mają ograniczony dostęp do zasobów i są dyskryminowane. 
• Problem pracy dzieci się pogłębia. Według raportu z 2020 roku, ponad 1,5 miliona dzieci w wieku od 5 do 17 lat pracowało na farmach kakao w Wybrzeżu Kości Słoniowej i w Ghanie. 
• Przemysł kakaowy w Afryce jest zależny od rządowych organizacji oraz od światowej giełdy. Oznacza to, że rolnicy uprawiający kakao mają niewielki wpływ na cenę, którą otrzymują za surowiec. 
• Kryzys klimatyczny wpływa na farmy kakao. Nieprzewidywalne wzorce pogodowe, choroby roślin i występowanie szkodników mają negatywny wpływ na produkcję kakao. 
• Wylesianie z powodu ograniczonego wpływu na ceny, przy jednoczesnym wzroście zapotrzebowania na kakao. Brak równowagi w branży pogłębia obciążenia środowiskowe i ekonomiczne rolników.

„Kakao jest bardzo ważne dla mnie i mojej rodziny. Fairtrade zapewnia sprawiedliwą wymianę handlową w sektorze upraw kakao. Celem jest stworzenie sytuacji korzystnej dla wszystkich stron”.

Dah Oho, rolniczka uprawiająca kakao, spółdzielnia ECAKOG, Wybrzeże Kości Słoniowej

Co zmienia Fairtrade?

Jeśli chcemy cieszyć się przyszłością, w której czekolada nie będzie tylko rzadkim luksusem, branża kakao musi się zmienić. Ponad 450 000 rolników, zrzeszonych w certyfikowanych spółdzielniach Fairtrade, zajmuje się uprawą kakao – to prawie jedna czwarta światowej siły roboczej w tym sektorze. 

• Godne źródła utrzymania. Strategia Fairtrade w zakresie godnej płacy dąży do zapewnienia rolnikom środków do życia, które pokrywają koszty prowadzenia działalności gospodarczej i wystarczają na podstawowe prawa człowieka, takie jak zdrowa żywność i dostęp do edukacji dla dzieci. Rolnicy uprawiający kakao na zasadach Fairtrade mają zabezpieczenie w postaci ceny minimalnej Fairtrade płaconej za ich surowiec w przypadku spadku cen rynkowych. Zachętą do stosowania zrównoważonych metod upraw jest dodatek do ceny surowca, jeśli posiada on certyfikat rolnictwa ekologicznego. Rolnicy otrzymują również premię Fairtrade, którą mogą zainwestować, na przykład sadząc nowe drzewa kakaowe w miejsce starych. 
• Ochrona młodych ludzi. Nowy program wspiera spółdzielnie kakaowe posiadające certyfikat Fairtrade w Wybrzeżu Kości Słoniowej i w Ghanie w celu zintensyfikowania działań zapobiegających pracy dzieci i pracy przymusowej oraz podejmowania procedur naprawczych w przypadku stwierdzenia naruszeń. 
• Odpowiedzialne pozyskiwanie. Fairtrade współpracuje z kluczowymi graczami w branży, dzięki czemu mogą oni pozyskiwać duże ilości kakao produkowanego w sposób bardziej zrównoważony i etyczny. Oznacza to więcej korzyści dla rolników. 
• Równość płci. Większe możliwości dla kobiet przynoszą korzyści wszystkim. Afrykańska Szkoła Przywództwa dla Kobiet Fairtrade wspiera młode kobiety jako liderki w spółdzielniach kakaowych. 
• Razem jesteśmy silniejsi. Poprzez zrzeszanie się w spółdzielnie i organizacje producentów drobni rolnicy mogą negocjować lepsze warunki handlowe i docierać do większej liczby rynków. 
• Odporność na zmiany klimatu. Fairtrade współpracuje z rolnikami, aby pomóc im w dostosowaniu się do nieprzewidywalnych warunków pogodowych. Poprzez programy rozwojowe i standardy Fairtrade wspiera w łagodzeniu zagrożeń środowiskowych oraz w budowaniu bardziej odpornego przemysłu kakaowego.

Program Fairtrade dla kakao w Afryce Zachodniej

Program Fairtrade dla kakao w Afryce Zachodniej ma na celu budowanie silnych i odpornych organizacji drobnych producentów, które odpowiadają na potrzeby swoich członków oraz partnerów biznesowych. Obejmuje on Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghanę i Sierra Leone.

Dane dotyczące tego programu można znaleźć w panelu poniżej.