Sektor piłek sportowych

Szycie piłek to praca wymagająca skupienia na szczegółach: piłka składa się zazwyczaj z 20 sześciokątnych i 12 pięciokątnych paneli, które muszą zostać najpierw wycięte, a następnie połączone za pomocą 18 metrów przędzy i 650 precyzyjnych ściegów. Fabryki w Pakistanie są odpowiedzialne za około 70% wszystkich ręcznie szytych piłek sportowych, ale Chiny, Indie, Tajlandia i Wietnam również są istotnymi graczami w tej branży.

Powszechność dwunastogodzinnych zmian i sześcio- lub siedmiodniowych tygodni pracy to codzienność wielu osób, a kobiety i dzieci są szczególnie dotknięte takimi praktykami wyzysku. Pracownicy szyjący piłki są zazwyczaj wynagradzani od sztuki, a nie za godzinę. Kobiety, które stanowią dużą część siły roboczej w branży, regularnie spotykają się z dyskryminacją i nękaniem. Ze względu na niskie zarobki wielu pracowników zabiera swoje dzieci ze szkoły, aby już od najmłodszych lat mogły rozpocząć pracę przy szyciu piłek.

Bieżące wyzwania

Produkcja piłek sportowych będących symbolem sportu i współzawodnictwa często skrywa trudne realia, z jakimi borykają się pracownicy tego sektora.

• Płatność za sztukę. Niepokojącą praktyką jest struktura wynagrodzeń powiązana ze stawkami akordowymi, a nie godzinowymi. Pracownicy, często opłacani od wyprodukowanej sztuki, są podatni na wyzysk, ponieważ dążą do osiągnięcia nierealistycznych celów produkcyjnych kosztem własnego zdrowia.
• Praca dzieci. Niestety w branży piłek sportowych zdarzają się przypadki pracy dzieci. Zamiast zdobywać wykształcenie i spędzać czas na zabawie, muszą one wykonywać pracochłonne zadania w zakładach wytwórczych. To nie tylko pozbawia je dzieciństwa, ale także zamyka krąg ubóstwa, ograniczając ich perspektywy na lepszą przyszłość.
• Prawa kobiet. W produkcji piłek sportowych utrzymują się nierówności płci, a kobiety są gorzej traktowane i mają ograniczone możliwości. Dyskryminacja w praktykach zatrudniania, luki płacowe i nieodpowiednia ochrona macierzyńska to kwestie, które podważają prawa pracownic.

„Wierzymy, że [Fairtrade] sprawi, że warunki pracy w naszych fabrykach będą bezpieczniejsze i zdrowsze dla naszych pracowników, co doprowadzi do zmniejszenia zarówno rotacji, jak i absencji. Taka zmiana z całą pewnością przyczyni się do zwiększenia zaufania klientów do naszego produktu i jego jakości”.

Malik M Jamil, dyrektor generalny ds. zasobów ludzkich i zgodności w Vision Technologies, Sialkot, Pakistan

Co zmienia Fairtrade?

Fairtrade wierzy, że zasady fair play powinny dotyczyć nie tylko gry na boisku, ale także warunków pracy i wynagrodzeń dla pracowników w Pakistanie i Indiach, którzy zarabiają na życie, produkując piłki. To właśnie od nich w dużej mierze zależy istnienie piłki nożnej oraz innych sportów. Standard Fairtrade obejmuje piłki sportowe szyte ręcznie, maszynowo i łączone termicznie. 

• Lepsze warunki pracy. Pracownicy muszą otrzymywać co najmniej ustawową płacę minimalną lub średnią regionalną od momentu otrzymania pierwszej certyfikacji, a firmy są zobowiązane do dalszego zwiększania wynagrodzeń w miarę upływu czasu. Ponadto Fairtrade zapewnia szkolenia BHP dla pracowników i kadry zarządzającej w branży produkcji piłek sportowych.
• Premia Fairtrade. Obecnie 10% ceny rynkowej trafia bezpośrednio do pracowników, którzy za pośrednictwem demokratycznie wybranego komitetu sami decydują, jak zainwestować te dodatkowe środki pieniężne. Premia Fairtrade została wykorzystana m.in. do sfinansowania bezpłatnej opieki okulistycznej i badań kontrolnych, punktów oczyszczania wody zarówno dla pracowników, jak i lokalnych wspólnot, bezpłatnych usług autobusowych dla pracownic, bezpłatnych badań lekarskich i leczenia. 
• Równość płci. Fairtrade promuje równość płci poprzez swoje standardy, które wymagają zaprzestania dyskryminacji ze względu na płeć, zero tolerancji dla molestowania seksualnego, brak testów ciążowych podczas rekrutacji, wsparcie dla grup marginalizowanych i mniejszościowych oraz implementację obowiązkowych regulacji dotyczących płci.