Czy córka Any pójdzie w jej ślady? Rolniczka uprawiająca kawę Ana Cristina zamyśla się. Jesteśmy wysoko na jej farmie kawy w Minas Gerais w Brazylii. Kawowce są wystawione na działanie słońca, wokół nas rozciąga się łagodny pagórkowaty krajobraz. Tam, wskazuje, jest ziemia jej męża. Po ślubie Ana Cristina i jej mąż połączyli swoje farmy.

Ana Cristina wyraża nadzieję, że jej dziesięcioletnia córka również będzie uprawiać kawę. Niestety, nie jest to pewne.

„Pogoda stała się dziwna, kryzys klimatyczny jest poważny,” mówi. „Czasami pada za dużo, czasami wcale. Potem jest ekstremalnie gorąco w niewłaściwym czasie. To sprawia nam kłopoty.”

Próby przeciwdziałania skutkom kryzysu klimatycznego

Ana Cristina i jej mąż nie czekają bezczynnie. Z pomocą Fairtrade ich spółdzielnia COOPFAM wdraża wiele środków mających na celu ochronę zbiorów kawy przed ekstremalnymi warunkami pogodowymi. Obejmuje to sadzenie drzew cieniujących na całej farmie: wysokie łodygi rącznika chronią wrażliwe rośliny kawy przed upałem, a później są przetwarzane na nawóz.

Tam, gdzie wiatr może uszkodzić liście ich krzewów kawowych, Ana Cristina i jej mąż posadzili ochronne rzędy kukurydzy. Na wzgórzu wykopali również dużą prostokątną dziurę w ziemi, która posłuży jako zbiornik retencyjny na deszczówkę. Zebrana tam woda powoli wsiąka w ziemię i pomaga nawadniać uprawy w przypadku suszy.

Kawa w rękach kobiet i produkcja ekologiczna

„Środki, które wdrożyliśmy, już przynoszą efekty,” mówi Ana Cristina. COOPFAM wspiera przekształcanie dużych obszarów ziemi na metody upraw ekologicznych i jest jednym z założycieli Café Femenino – marki kawy dla kobiet. Oznacza to, że co najmniej 50 procent pracy przy uprawach i dalszej obróbce zairen kawy – jak palenie i pakowanie – jest wykonywane przez kobiety. Pieniądze wygenerowane z tego pozostają w rękach kobiet.

Ostatnie kilka lat było trudnych, mówi Ana Cristina. W ciągu ostatnich 20 lat przymrozki, które nawiedzają ten region wielokrotnie dawały się we znaki, uszkadzając rośliny i niszcząc zbiory. Niektórzy rolnicy, na farmach położonych na niższych terenach, bardziej narażonych na złe lub nieprzewidywalne warunki pogodowe, zaczęli uprawiać maliny, morwy lub kukurydzę.

Ana Cristina patrzy na zieleń wokół siebie. Nadzieja, że następne pokolenie również będzie dobrze żyło z uprawy kawy, nie znikła. Ale wie, że nadzieja to za mało – potrzebne są również działania.