Gefaseerde implementatie van 2027 tot 2029.

Verplicht grote bedrijven om human rights and environmental due diligence (HREDD) op te nemen in hun beleid en om negatieve gevolgen van hun bedrijfspraktijken voor mens en milieu te identificeren, aan te pakken en te verhelpen. De richtlijn bevat bepalingen over leefbaar inkomen, leefbaar loon, inkooppraktijken en betekenisvolle betrokkenheid, en ontmoedigt bedrijven om zich abrupt terug te trekken van leveranciers wanneer er problemen worden vastgesteld.

Een baanbrekende wetgeving die duurzame inkomens erkent als een mensenrecht en de potentie heeft om handel te veranderen.

Eerlijke implementatie is essentieel – boeren en werknemers kunnen niet alleen verantwoordelijk worden gehouden voor naleving. Ze hebben samenwerking, training en financiële ondersteuning nodig.

Er is onzekerheid ontstaan over de inhoud van de richtlijn, aangezien de EU momenteel onderhandelt over een vereenvoudigingspakket onder het Omnibus-kader.

Bedrijven zijn verantwoordelijk voor het naleven van hun zorgvuldigheidsverplichtingen, maar wij staan klaar om te ondersteunen: Fairtrade-standaarden worden afgestemd op de CSDDD, en we bevorderen eerlijke zorgvuldigheid met speciale nadruk op dialoog, samenwerking en een eerlijke verdeling van kosten tussen handelspartners. We bieden training en advies aan alle gecertificeerde producentenorganisaties, ondersteunen bedrijven bij hun risicoanalyse, laten naleving en herstelmaatregelen monitoren via FLOCERT-audits en kunnen samenwerken in gerichte programma’s.

Van kracht vanaf 2025, gefaseerde implementatie.

Bedrijven zijn verplicht om jaarlijks openbare duurzaamheids- en financiële rapporten te publiceren waarin ze hun maatregelen op het gebied van mensenrechten- en milieuzorgvuldigheid toelichten. Deze rapporten kunnen betrekking hebben op governance en strategie, beleid, acties en doelstellingen met betrekking tot materiële impact, evenals risico’s en kansen.

Verplichte duurzaamheidsrapportage is een belangrijke stap naar transparantere toeleveringsketens en sterkere zorgvuldigheidssystemen.

Voor CSRD-rapportage om impactvol te zijn, mag het geen op zichzelf staand proces zijn, maar moet het deel uitmaken van bredere inspanningen van een bedrijf op het gebied van mensenrechten- en milieuzorgvuldigheid. Duurzaamheidsrapportage mag geen selectieve benadering zijn waarbij bedrijven alleen rapporteren over indicatoren die hen het beste uitkomen

Er is onzekerheid ontstaan over de inhoud van de richtlijn, aangezien de EU momenteel onderhandelt over een vereenvoudigingspakket onder het Omnibus-kader.

Fairtrade-diensten en -standaarden ondersteunen gecertificeerde producenten en bedrijven al bij het versterken van hun zorgvuldigheidsbeleid en het bevorderen van samenwerking in toeleveringsketens. We hebben uitgebreide expertise om bedrijven te begeleiden bij het voldoen aan rapportageverplichtingen wanneer ze Fairtrade inkopen. 

Verwacht van kracht te worden in december 2025.

Verbiedt de handel van zeven grondstoffen en afgeleide producten van en naar de EU-markt die ontbossing of bosdegradatie veroorzaken, en is met name relevant voor Fairtrade-toeleveringsketens voor cacao, koffie en soja. Bedrijven moeten kunnen aantonen dat ze aan deze wetgeving voldoen.

Als boeren beschikken over de juiste middelen en ondersteuning, zijn ze het best in staat om bossen te beschermen. Uit onderzoek blijkt dat Fairtrade-gecertificeerde cacao- en koffiecoöperaties beter gepositioneerd zijn om bossen te behouden en te voldoen aan de EUDR-wetgeving.

Veel boeren beschikken nog niet over de middelen om aan de EUDR-rapportagevereisten te voldoen en lopen daarom het risico om uitgesloten te worden van handel. Het is essentieel dat de EU de gevolgen van de EUDR voor boeren monitort en passende ondersteunende maatregelen biedt.

Lage inkomens kunnen ertoe leiden dat boeren bossen kappen om hun landbouwproductie uit te breiden. Om blijvende duurzame verandering te bereiken, moet iedere wetgeving rondom ontbossing ook armoede als onderliggende oorzaak aanpakken.

Geen enkele certificering kan de zorgvuldigheidsinspanningen van een bedrijf vervangen, maar wij kunnen helpen met expertise en middelen: de Fairtrade-standaarden bevatten vereisten voor bosbescherming die overeenkomen met, of verder gaan dan, wat in de EUDR-wetgeving is opgenomen. We ondersteunen Fairtrade-producenten bij het verzamelen van hoogwaardige geolocatiegegevens en bieden gratis diensten voor monitoring van ontbossingsrisico’s.

Bedrijven hebben toegang tot de Fairtrade Risk Map om hun risicobeoordelingen te ondersteunen. Door Fairtrade-producten in te kopen dragen bedrijven bij aan risicobeheersing via standaardvereisten en door de onderliggende oorzaken van ontbossing aan te pakken.

Van kracht vanaf januari 2025.

Heeft als doel om de integriteit van biologische productie te versterken door dezelfde regels toe te passen op alle biologisch gecertificeerde partijen, zowel binnen de EU als wereldwijd.

Geloofwaardigheid en integriteit in de landbouwproductie vormen de kern van het werk van Fairtrade en we verwelkomen inspanningen om dit te versterken. Als de nieuwe verordening de biologische markt in de EU uitbreidt, kan dit een kans zijn voor biologische Fairtrade boeren om meer omzet te genereren.

Strengere productie- en auditregels, en het gebrek aan duidelijkheid over de vereisten, zullen leiden tot hogere kosten voor producenten en kunnen ervoor zorgen dat zij hun biologische certificering verliezen, minder verkopen en dat de totale biologische markt binnen de EU krimpt. Veel Fairtrade-producentenorganisaties die biologische cacao, koffie en bananen produceren, hebben meer tijd nodig om volledig aan de nieuwe regels te voldoen. Meerdere toeleveringsketens dreigen hierdoor verstoord te raken.

We hebben intensief gepleit voor het verlengen van de overgangsperiode om mogelijke verstoringen te beperken, maar helaas zonder resultaat.

We ondersteunen producenten, handelaren en bedrijven in hun voorbereiding op de nieuwe wetgeving. Fairtrade begeleidt producentenorganisaties bij het voldoen aan de nieuwe eisen, ondersteunt hen bij audits en certificering, en werkt samen met commerciële partners om eventuele negatieve effecten te verminderen. We blijven hierover actief in gesprek met EU-beleidsmakers.

Verwacht in 2027.

Heeft als doel om producten die met gedwongen arbeid zijn geproduceerd uit te sluiten van toegang tot de EU-markt. De verordening geldt voor alle bedrijven, producten en productiefasen, met uitzondering van transport. Autoriteiten onderzoeken vermoedens van gedwongen arbeid op basis van risicobeoordelingen, en bedrijven moeten aantonen dat zij aan hun zorgvuldigheidsverplichtingen voldoen.

Deze verordening vestigt de aandacht op de wijdverspreide en vaak verborgen praktijken van gedwongen arbeid en heeft de potentie om handel die hiervan profiteert, effectief aan te pakken.

Er bestaat een aanzienlijk risico op gedwongen arbeid in sectoren waarin Fairtrade actief is, zoals cacao, koffie, thee, suiker, fruit, groenten, rijst, noten, katoen en goud.

Geen enkel certificeringssysteem kan dit probleem alleen oplossen. Elke wetgeving gericht op gedwongen arbeid moet ook de onderliggende oorzaken aanpakken, zoals armoede, te lage prijzen en oneerlijke handelspraktijken.

Fairtrade beschikt over uitgebreide expertise om producentenorganisaties en bedrijven te ondersteunen bij het voorkomen en aanpakken van gedwongen arbeid in hun ketens. Onze standaarden bevatten duidelijke vereisten voor het opsporen en herstellen van gedwongen arbeid, en daarnaast bieden we gerichte training, begeleiding en programma’s die afgestemd zijn op specifieke sectoren en landen.

ECD treedt in september 2026 in werking.

Over de GCD wordt nog onderhandeld en deze zou in het eerste kwartaal van 2025 door de EU moeten worden aangenomen.

Deze twee richtlijnen zijn bedoeld om greenwashing tegen te gaan en gelden straks voor alle bedrijven en producten. De ECD (Environmental Claims Directive) verbiedt vage of algemene milieubeloftes en stelt dat keurmerken gebaseerd moeten zijn op een erkend certificeringssysteem. De GCD (Green Claims Directive) zorgt voor duidelijke regels over hoe bedrijven claims mogen communiceren, én hoe die onderbouwd en gecontroleerd moeten worden.

Deze richtlijnen kunnen zorgen voor meer duidelijkheid in het steeds vollere landschap van duurzaamheidsclaims. Ze helpen greenwashing terug te dringen en maken het makkelijker om échte, betrouwbare keurmerken te onderscheiden van labels die weinig zeggen of weinig effect hebben.

De exacte reikwijdte en voorwaarden van de GCD kunnen nog veranderen. We hebben Fairtrade’s milieubeloftes al getoetst aan de criteria die nu op tafel liggen, maar zodra de definitieve regels er zijn, zullen we opnieuw moeten checken of alles nog klopt.

Bedrijven die werken met productcertificering profiteren straks van eenvoudigere regels om hun claims te kunnen onderbouwen. Fairtrade is daar een sterke partner in. Onze keurmerken, en de claims die erbij horen, zijn gebaseerd op een transparant, erkend en stevig certificeringssysteem, met onafhankelijke controle en duidelijke richtlijnen.