De katoen industrie

Katoen is een van de meest verhandelde landbouwproducten ter wereld, met meer dan 150 landen die het exporteren of importeren. De productie vindt plaats in 75 landen, maar China, India, de VS, Pakistan en Brazilië zijn verantwoordelijk voor het grootste deel van de katoenoogst.

Rijke landen bieden subsidies aan hun boeren om ze te beschermen tegen schommelingen in de markt, wat resulteert in kunstmatig lage prijzen op de wereldmarkt. Dit zet druk op kleinschalige boeren in landen waar de overheid deze subsidies niet kan bieden. In combinatie met klimaatverandering, stijgende productiekosten en scommelingen in marktprijzen, wordt het voor veel kleinschalige katoenboeren steeds moeilijker om een stabiel inkomen te verdienen. Katoenboeren bevinden zich aan het begin van een lange en complexe katoenketen, waar ze bijna onzichtbaar zijn en weinig macht of invloed hebben

Huidige uitdagingen 

Katoen is een van de grootste gewassen ter wereld en iets waar veel van ons van afhankelijk zijn. Maar er zijn verschillende problemen die ervoor zorgen dat de toekomst van de katoenteelt onzeker is.

• Lage inkomens: Veel katoenboeren zijn afhankelijk van tussenpersonen die hun katoen kopen, vaak voor prijzen die lager zijn dan de productiekosten. Ook de katoenprijzen op de internationale markt schommelen sterk.
• Milieuproblemen: Het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen en overmatig waterverbruik brengen de watervoorziening voor lokale gemeenschappen in gevaar.
•  Klimaatcrisis: Onvoorspelbaar weer, hogere temperaturen, plagen en ziektes maken het moeilijker en duurder om katoen te verbouwen.
• Gezondheid en veiligheid: Het onjuist omgaan met gevaarlijke bestrijdingsmiddelen kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen voor boeren en werknemers. Ook zijn er onveilige en oneerlijke arbeidsomstandigheden in de verwerking van katoen en in fabrieken.
• Kinderarbeid en gedwongen arbeid: Kinderarbeid komt vooral voor op kleinschalige boerderijen, vooral tijdens het planten en oogsten. Er zijn ook gevallen van door de staat gecontroleerde gedwongen arbeid.

“Katoen is voor ons als goud. Ons levensonderhoud is afhankelijk van de katoenteelt. Dit heeft ons veel voordelen gebracht.”

Munnalal Makwana, Fairtrade katoenboer, India

Hoe Fairtrade het verschil maakt

Er zijn meer dan 40.000 Fairtrade katoenboeren. Veel Fairtrade katoenorganisaties bevinden zich in West-Afrika, maarhet is India waar het meeste Fairtrade gecertificeerde katoen wordt verbouw.

• De Fairtrade minimumprijs is een vangnet voor katoenboeren, waardoor ze meer zekerheid krijgen in de onvoorspelbare wereldmarkt. Dit vangnet beschermt boeren tegen plotselinge prijsdalingen en helpt hen beter financieel te plannen. Boerencoöperaties ontvangen ook een Fairtrade premie, een extra bedrag bovenop de verkoopprijs. Boeren belissen samen hoe ze dit bedrag besteden. 
• Fairtrade Standaarden. Deze strenge regels zorgen ervoor dat katoen op een duurzame manier wordt verbouwd, met respect voor het milieu. Veel Fairtrade katoen is biologisch, wat goed is voor de aarde, de bodem en de biodiversiteit. De Fairtrade standaarden zorgen ook voor de gezondheid en veiligheid van de boeren.
• Arbeidsomstandigheden: In 2016 introduceerde Fairtrade de Fairtrade Textile Standard om te zorgen voor betere arbeidsomstandigheden in de hele textielketen - van het verbouwen van katoen tot het maken van kleding. Dit betekent betere lonen en meer kennis over rechten voor werknemers.
• Milieu en gezondheid: Fairtrade traint boeren om minder schadelijke bestrijdingsmiddelen te gebruiken en hen te ondersteunen bij het omgaan met het veranderende klimaat.

Fairtrade partners

Fairtrade katoen is goed voor de mens, de planeet en de business. Ontdek hoe jouw bedrijf kan meedoen.