Fairtrade: volgens Milieu Centraal een topkeurmerk.
Oké, even serieus. Er zijn heel veel keurmerken. Zoveel dat je soms door de labels het bos niet meer ziet. Daarom heeft Milieu Centraal de Keurmerkenwijzer in het leven geroepen. Zij checken, via hun eigen normen, welke keurmerken echt een verschil maken voor mens, milieu, dier én maatschappij. En ja hoor: Fairtrade hoort bij de top.
Wie is Milieu Centraal?
Milieu Centraal is een onafhankelijke organisatie die mensen helpt duurzame keuzes te maken. Zij onderzoeken welke keurmerken betrouwbaar zijn en echt goed doen. Alleen de allerstrengste en duidelijkste krijgen van hen het label topkeurmerk.
Waarom scoort Fairtrade niet overal het maximale?
Fairtrade is een topkeurmerk, dat zegt Milieu Centraal en daar zijn we trots op. Maar… het scoort niet op elk onderdeel het maximale. Hoe dat zit? Dat leggen we graag uit. Want eerlijk is eerlijk: ook hier houden we van openheid.
Milieu-eisen: goed, maar niet het strengste van het strengste
Fairtrade heeft duidelijke milieuregels: schadelijke bestrijdingsmiddelen zijn verboden, bescherming van natuur, milieuvriendelijke landbouw en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Toch gaan sommige biologische keurmerken nóg verder. Fairtrade zegt eigenlijk: eerst moeten we zorgen dat de boer een betere prijs krijgt krijgt, zodat hij ook kan investeren in superstrenge milieu-eisen. Je kunt namelijk niet groen doen, als je rood staat. Dat klinkt logisch, toch?
En hoe zit het dan met transparantie?
Hier scoren we niet het maximale en daar is een goede reden voor. Niet omdat we iets te verbergen hebben, integendeel, maar omdat impact meten in de praktijk knap ingewikkeld is. Fairtrade werkt niet met grote boerenbedrijven. Wij werken met kleinschalige boerencoöperaties in landen waar armoede, slechte infrastructuur en klimaatverandering aan de orde van de dag zijn. Dat betekent:
- Boeren leven en werken vaak verspreid over grote gebieden.
- Niet overal is er goed internet of digitale administratie.
- Het kost tijd om betrouwbare data te verzamelen, zeker als je met miljoenen boeren werkt.
- En bovendien: we zijn een ontwikkelingsmodel, dat betekent dat we juist inzetten op groei en verbetering, stap voor stap.
Fairtrade is méér dan een keurmerk, het is een ontwikkelingsmodel
Fairtrade is er niet alleen om dingen te controleren, maar ook om dingen te verbeteren. Daarom hebben we veel “core”-eisen waar boeren aan moeten voldoen, maar krijgen ze (logisch) soms een paar jaar de tijd om dat voor elkaar te krijgen.
Denk bijvoorbeeld aan:
- Het verbod op giftige bestrijdingsmiddelen of het kappen van beschermde bossen: dat is vanaf dag één al verboden.
- Maar dingen als bodemkwaliteit verbeteren, biodiversiteit herstellen of alternatieven vinden voor ziekten en plagen, dat kost tijd. En dus geven we die ook.
Fairtrade zegt dus niet: “Je moet nu al perfect zijn.” We zeggen: “We helpen je ernaartoe.” En ondertussen controleren we streng of er voortgang is.
En waarom ziet Milieu Centraal dat dan niet terug?
Milieu Centraal kijkt alleen naar eisen die vanaf dag 0 gelden, dus waar coöperaties direct aan moeten voldoen zodra ze Fairtrade gecertificeerd zijn. Ze tellen geen verbetertrajecten mee. En ja, dat is een beetje jammer voor ons, want juist daarin schuilt de kracht van Fairtrade. Maar Milieu Centraal wil consumenten zekerheid geven over wat er op het moment van aankoopt geldt en dat is begrijpelijk.
Wij geloven in boeren die stappen zetten. In eerlijke handel en in landbouw die, stap voor stap, beter wordt voor mens én milieu.