Fairtrade is er voor miljoenen boeren en werknemers in Latijns-Amerika, Afrika en Azië. Want laten we eerlijk zijn: zij doen het harde werk, maar krijgen vaak niet wat ze verdienen. Dat moet anders. Daarom strijdt Fairtrade voor eerlijke handel. Zodat boeren en werknemers een fatsoenlijke prijs krijgen, kunnen investeren in hun land, hun gezin én hun toekomst.

Elke reep chocola, tros bananen, katoenen shirt of kop koffie met het groen-blauwe Fairtrade keurmerk helpt mee aan verandering. Dus: kies bewust. Kleine keuze voor jou, groot verschil voor hen.

Fairtrade biedt boeren meer zekerheid met een minimumprijs voor hun producten, vooral als de wereldmarktprijs laag is. De minimumprijs is als het ware een vangnet doordat deze boeren helpt de kosten van duurzame productie te dekken. Gaat de marktprijs omhoog? Dan krijgen boeren dat hogere bedrag.

Fairtrade heeft als enige keurmerk een vaste premie, die boven op de verkoopprijs van Fairtrade producten komt. Dit bedrag staat vast en is niet onderhandelbaar. De premie wordt rechtstreeks betaald aan de boerencoöperaties of premiecomités op plantages, die democratisch beslissen waarin ze dit geld investeren. Denk aan het bouwen van een magazijn voor de opslag van cacao of koffie, het bouwen van klaslokalen, deels cash laten uitbetalen of het gezamenlijk inkopen van kunstmest. Zo draagt de Fairtrade premie direct bij aan betere leef- en werkomstandigheden voor boeren en hun gemeenschappen.

En nog even voor de duidelijkheid. Boeren en werknemers beslissen dus zelf waar het premie geld aan wordt uitgegeven. En dat is precies waar Fairtrade om draait: zeggenschap en kansen.

Fairtrade standaarden zijn de spelregels waaraan boeren én bedrijven zich moeten houden om onder het Fairtrade keurmerk te werken. Ze zorgen voor eerlijke afspraken, beschermen de rechten van werknemers én geven boeren de ruimte om hun organisatie en bedrijf te laten groeien.

Fairtrade zet zich wereldwijd in met lokale Fairtrade teams zoals NAPP in Azië, Fairtrade Africa en CLAC in Latijns-Amerika. Deze teams spelen een belangrijke rol in het ondersteunen van meer dan 2 miljoen boeren en werknemers wereldwijd. Deze teams ondersteunen coöperaties met begeleiding, training en projecten over verschillende onderwerpen, zoals goed management, vrouwenrechten, kinderarbeid, milieuvriendelijke landbouwtechnieken en arbeidsomstandigheden. Dankzij deze aanpak wordt de positie van boeren en werknemers versterkt wat cruciaal is bij het aanpakken van problemen rond mensenrechten en het milieu.  

Fairtrade is geen liefdadigheid. Het is een systeem waarmee boeren zelf de touwtjes in handen krijgen.

Produceren onder Fairtrade voorwaarden betekent: toegang tot trainingen, advies, financiële steun en hulp van experts in het veld. Denk aan hulp bij certificering, ondernemerschap, aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering, trainingen over mensenrechten en nog veel meer. Het doel? Boeren en werknemers sterker maken als ondernemer en als organisatie. Zo bouwen zij aan een betere toekomst voor zichzelf en hun community.

Goeie vraag. En het eerlijke antwoord? Omdat de wereld nog niet zo eerlijk is als ‘ie zou moeten zijn. Een leefbaar inkomen betekent dat een boer genoeg verdient om voor zijn of haar gezin te zorgen. Denk aan eten, een dak boven hun hoofd, gezondheidszorg én iets extra’s voor noodgevallen of sparen. Klinkt logisch toch? Nou, dat vinden wij ook. En het is niet zomaar een wens, het is een mensenrecht. Maar zelfs bij Fairtrade lukt het nog niet altijd. Waarom? Omdat boeren vaak maar een deel van hun oogst onder Fairtrade voorwaarden kunnen verkopen. De rest? Die gaat voor de ‘gewone’ (lees: lage) marktprijs weg. En dan heb je nog die scheve machtsverhoudingen in de keten. Grote spelers bepalen de prijs en die is meestal niet in het voordeel van de boer. Daarom zeggen wij: een leefbaar inkomen is geen quick fix, maar een systeemverandering. Dat betekent samenwerken met boeren, verwerkers, merken, winkels én met jou. Ja, jij ook. Want als niemand meer wil betalen voor een oneerlijke keten, dan moeten we hem wel veranderen. En dat is precies ons doel, zorgen dat iedere boer die voor Fairtrade werkt uiteindelijk wel een leefbaar inkomen verdient, want alleen dan is het écht eerlijk.

Dit is denk ik de meest voorkomende opmerking die we krijgen. Vroeger zouden we je gelijk moeten geven, maar hey de tijden zijn inmiddels flink veranderd. Er zijn steeds meer huismerken en andere budgetvriendelijke merken die Fairtrade producten aanbieden. Veel supermarkten verkopen bijvoorbeeld Fairtrade koffie, chocolade en thee onder huismerk. Zo kiest PLUS voor haar complete huismerkassortiment, waar mogelijk, voor Fairtrade en ligt g’woon thee en chocolade met Fairtrade keurmerk in diverse supermarkten. En ook supermarkten zoals Aldi en Lidl verkopen een ruim assortiment Fairtrade producten. Fairtrade is verkrijgbaar in elke prijsklasse. Da’s fijn om te weten hè!

Bij Fairtrade is kinderarbeid verboden. Toch kunnen we, net als geen enkel ander certificeringsbedrijf of merk, 100% garanderen dat er geen kinderarbeid voorkomt. Fairtrade coöperaties en plantages doen er, met steun van lokale Fairtrade teams, alles aan om kinderarbeid te voorkomen. De werkelijkheid is echter dat je boeren en plantages niet 24/7 kunt én gaat monitoren.

Fairtrade maakt gebruik van verschillende middelen om kinderarbeid te voorkomen en aan te pakken waar het wordt aangetroffen. Fairtrade is het enige keurmerk dat strikte prijsvereisten hanteert. Dit is essentieel om boeren te helpen ontsnappen aan armoede. Door boeren betere prijzen te bieden en gemeenschappen voor te lichten, ondersteunen we hen stap voor stap op weg naar een betere toekomst, waarin kinderen meer kansen hebben. Fairtrade hanteert daarnaast strenge regels tegen kinderarbeid, gebaseerd op internationale afspraken. Lokale Fairtrade teams zetten zich in voor bewustwording van kinderrechten en de preventie van kinderarbeid, terwijl onafhankelijke inspecteurs jaarlijks controleren of boerenorganisaties en plantages deze regels naleven. Daarnaast werkt Fairtrade samen met andere organisaties om overheden te stimuleren strengere wetten tegen kinderarbeid in te voeren.

Alles. Maar écht alles. Kijk, als jij als boer niet eens genoeg geld krijgt voor je cacao om je gezin te voeden, dan is het logisch dat investeren in milieuvriendelijke landbouw niet bovenaan je to-do lijstje staat. Dan gaat het simpelweg om overleven. Wij zeggen altijd: hoe kan je groen doen als je rood staat? Eerst een hogere prijs. Pas dan is er ruimte voor dingen als biodiversiteit, bosbehoud en milieuvriendelijke landbouw. Dus ja, Fairtrade is ook goed voor het milieu!

Vaak worden er bomen gekapt om grond vrij te maken voor andere doeleinden, zoals voor het verbouwen van cacao of koffie. Dit noemen we ontbossing. Ontbossing is een groot probleem in de koffie- en cacaosector: het vermindert biodiversiteit, maakt landbouwgrond minder vruchtbaar en  het zorgt ervoor dat er minder CO2 wordt opgeslagen in bomen. Hierdoor verergert klimaatverandering en dat raakt niet alleen het milieu, maar ook de boeren die afhankelijk zijn van stabiele weersomstandigheden voor hun oogsten. Het is dus superbelangrijk dat we deze bossen beschermen.

De Europese Unie ziet ook de ernst van ontbossing in en heeft daarom wetgeving gemaakt om ontbossing tegen te gaan, de zogenaamde EU Deforestation Regulation (EUDR). Bij de EU hebben we met onze collega’s in Brussel van de Fair Trade Advocacy Office (FTAO) duidelijk gemaakt dat boeren wel moeten worden betrokken in dit soort regels, anders zijn straks de lasten oneerlijk verdeeld. Zelf erkent Fairtrade al langer het belang van onze bossen en daarom hebben we een aantal strenge regels opgenomen in de Fairtrade standaarden, die ingaan op behoud van bomen.

Bij Fairtrade wordt er goed op toegezien dat alles eerlijk verloopt. FLOCERT is een onafhankelijke organisatie die controleert of Fairtrade regels worden gevolgd. Zo zorgen ze ervoor dat alles eerlijk en transparant gebeurt in de productie en verkoop van Fairtrade producten.

Wat goed dat je interesse hebt! Hier lees je hoe je kunt starten met Fairtrade en wat je daarvoor moet doen.

Leuk dat je onderdeel wil worden van onze Fairtrade Family. We leggen je stap voor stap uit hoe je kunt starten met Fairtrade.

Overal! Vroeger betekende Fairtrade vaak: duur en alleen te vinden in biologische ‘hippie’ winkels, maar dat is allang niet meer zo. Er worden inmiddels meer dan 12.000 verschillende Fairtrade producten verkocht in Nederland. Ja, 12.000! Je kunt ze vinden in supermarkten, wereldwinkels, groothandels, cafés, hotels, restaurants en zo kunnen we nog wel effe doorgaan. Je moet gewoon letten op het groen-blauwe Fairtrade keurmerk. Oops, ...vergeten we bijna online nog! Er zijn ook webshops waar je heerlijk, vanuit je luie stoel, Fairtrade producten kunt bestellen en zo kunt meewerken aan een eerlijke wereld. En zelfs in het buitenland kan je het keurmerk tegenkomen. Wereldwijd zijn er namelijk meer dan 30.000 producten!

Een bedrijf kan wel zeggen dat hun product goed gemaakt is of dat ze rekening houden met het milieu, maar wie controleert of dit ook echt zo is? Daarom is een keurmerk zo belangrijk. Een keurmerk wordt gegeven door een onafhankelijke organisatie, die niet verbonden is aan het bedrijf zelf. Neem bijvoorbeeld ons Fairtrade keurmerk. Voordat je dit groen-blauwe keurmerk op een verpakking ziet, is er veel gecontroleerd. Fairtrade Nederland zorgt ervoor dat een product voldoet aan strenge regels, zoals het betalen van een hogere prijs en het gebruik van milieuvriendelijke landbouw. Omdat wij als organisatie geen belang hebben bij het product, kun je erop vertrouwen dat we er streng op toezien dat alles klopt en iedereen zich aan de regels houdt.

Allereerst willen we zeggen dat de principes van eerlijke handel op elke handelsrelatie toegepast zouden moeten worden, ook voor ‘onze’ boeren dus. Het is natuurlijk niet oké dat de mensen die ons voedsel verbouwen, zelf niet kunnen leven van wat hun werk oplevert. Waar in de wereld deze mensen ook wonen. Fairtrade wijst daarom overheden en bedrijven op hun verantwoordelijkheid: zij moeten de handelsstructuren en -processen eerlijk maken voor alle boeren en werknemers op plantages wereldwijd. Maar om maximale impact te hebben met ons werk, moeten wij keuzes maken. Daarom kunnen voorlopig alleen tropische producten uit Afrika, Latijns-Amerika en Azië een Fairtrade certificaat krijgen. 

Ja, Fairtrade en Max Havelaar zijn inderdaad hetzelfde. Stichting Max Havelaar werd in 1988 opgericht en introduceerde toen het eerste onafhankelijke keurmerk voor eerlijke handel. Om duidelijker aan te sluiten bij de internationale Fairtrade beweging en herkenbaarder te zijn voor consumenten wereldwijd, hebben wij op 1 januari 2021 onze naam veranderd van Stichting Max Havelaar naar Fairtrade Nederland. Kortom: we zijn nog steeds dezelfde organisatie met dezelfde missie, alleen onder een naam die beter past bij de wereldwijde beweging waar we onderdeel van zijn.

Kortingen, wie kent ze niet? Sla een willekeurige supermarktfolder open en de aanbiedingen lachen je tegemoet. Groente, fruit, vlees, koffie, chips of wasmiddel, je kunt het met korting kopen. Maar hoe zit het tijdens onze Fairtrade Week? Wie betaalt de korting dan? Als een product in de aanbieding is dan wordt er tijdelijk minder marge op dat product verdiend. Wie welk deel van de korting voor zijn rekening neemt, is een afspraak tussen supermarkten en leveranciers. Maar wat als een paal boven water staat, is dat de korting nooit ten koste van de Fairtrade minimumprijs en Fairtrade premie gaat die aan boerenorganisaties betaald wordt. Dat beloven we je!

Fair Trade (met spatie) is de hele beweging van organisaties en mensen die handel eerlijk willen maken. Daar vallen allerlei initiatieven onder, met of zonder keurmerk.

Fairtrade (zonder spatie) is het internationale keurmerk en certificeringssysteem. Fairtrade producten herken je aan het bekende groen-blauwe Fairtrade logo.

Op diverse chocoladeletters zie je naast het Fairtrade keurmerk óók het Tony’s Open Chain logo staan. Waarom deze combinatie zo belangrijk is? Beide staan voor hetzelfde doel: een eerlijke wereld.  

Tony’s Open Chain is opgericht door het chocolademerk Tony’s Chocolonely en richt zich specifiek op de cacaosector. Het is een platform dat bedrijven helpt om samen misstanden aan te pakken. Fairtrade is daarentegen een keurmerk dat bedrijven verplicht om aan strenge regels te voldoen op het gebied van betere prijzen, goede arbeidsomstandigheden en milieubescherming. Fairtrade werkt naast cacao ook op producten zoals koffie, bananen, katoen en thee.  

Soms zie je het Tony’s Open Chain logo naast een ander keurmerk of zonder keurmerk op een verpakking. Toch is de combinatie met Fairtrade volgens ons de meest eerlijke keuze. Alle cacao voor Tony’s Open Chain is namelijk afkomstig van boeren die onderdeel zijn van Fairtrade gecertificeerde coöperaties en dat betekent dat ze zich dus aan alle strenge regels van Fairtrade hebben gehouden. Fairtrade werkt al meer dan 35 jaar aan het versterken en professionaliseren van deze boerencoöperaties. Het betalen van een Fairtrade licentiefee door bedrijven is hiervoor onmisbaar. Zo gaat een groot deel van deze fee direct naar het internationale Fairtrade systeem. Dit geld wordt gebruikt voor onderzoek, het up-to-date houden van onze strenge standaarden, het aanpassen aan nieuwe wetten zoals die over ontbossing en voor de rechtstreekste ondersteuning van lokale teams aan boeren. 

Een beetje verwarrend is het wel, maar er zijn twee stichtingen: Fairtrade Original en Fairtrade Nederland. Beide zetten we ons voor 110% én zonder winstoogmerk in voor eerlijke handel met kleinschalige boeren en werknemers op plantages wereldwijd. Maar… we hebben allebei een andere rol. Fairtrade Original ontwikkelt en verkoopt producten en wij van Fairtrade Nederland zijn verantwoordelijk voor het keurmerk. Het keurmerk laat zien dat de producten voldoen aan strenge eisen op het gebied van milieu, arbeidsvoorwaarden en prijs. Maar daarnaast richten we ons op thema’s zoals leefbaar inkomen/-loon, kinderarbeid, gendergelijkheid, klimaatverandering, ontbossing en bio-diversificatie. Dus in ’t héél kort: het Fairtrade keurmerk staat op de verpakking van de producten van Fairtrade Original.

Nee. Fair Trade USA stapte eind 2011 uit het wereldwijde Fairtrade systeem en ging haar eigen weg. In de VS werkt Fairtrade International nu met Fairtrade America.

In 2017 ontwikkelde Fairtrade een innovatieve strategie voor leefbaar inkomen. Als eerste organisatie ter wereld hebben we een methode geïntroduceerd om de prijs te berekenen die boeren moeten ontvangen om een leefbaar inkomen te verdienen. Dit noemen we de Leefbaar Inkomen Referentieprijs (Living Income Reference Price of LIRP).  Binnen Fairtrade betalen een aantal bedrijven deze Leefbaar Inkomen Referentieprijs al op vrijwillige basis. Hiermee wordt geprobeerd om de grondoorzaak van kinderarbeid, armoede, nog beter aan te pakken. Toch weten we ook dat er meer nodig is voor een leefbaar inkomen. Lees hier meer over onze aanpak.

Daarnaast heeft Fairtrade een online tool ontwikkeld waarmee bedrijven kunnen berekenen welke prijzen ze moeten betalen om, zodat boeren een leefbaar inkomen kunnen verdienen. Op de interactieve kaart in de tool zijn de Leefbaar Inkomen Referentieprijzen per product en land te vinden. Ook biedt de tool uitleg over hoe deze prijzen worden berekend.

Vanaf eind 2025 moeten bedrijven die cacao verhandelen kunnen aantonen dat hun cacao niet bijdraagt aan ontbossing. Ontbossing is een groot probleem in de cacaosector. Fairtrade certificering helpt bedrijven en cacaocoöperaties om invulling te geven aan deze wetgeving, dankzij onze strenge standaarden en extra programma’s. Denk aan het bevorderen van milieuvriendelijke landbouw, het geven van trainingen over het planten van schaduwbomen en het beschermen van de natuur. Dit helpt om ontbossing te voorkomen en de biodiversiteit te behouden. We controleren of coöperaties en hun leden voldoen aan zowel lokale als internationale wetgeving, waaronder de EUDR. Lees hier meer.

In de Europese Unie moeten bedrijven zich houden aan de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) wetgeving. Deze wet verplicht bedrijven om ervoor te zorgen dat hun producten eerlijk worden gemaakt, zonder mensenrechten te schenden of schade aan het milieu toe te brengen. Bedrijven moeten hun ketens controleren, risico’s opsporen en actie ondernemen om deze problemen te voorkomen. Het doel is om bedrijven verantwoordelijk te maken voor de manier waarop hun producten worden geproduceerd. Fairtrade certificering biedt bedrijven de tools om deze risico’s in kaart te brengen en maatregelen te nemen om ze te verkleinen. We ondersteunen bedrijven bij het voldoen aan wetgeving. Meer weten hoe Fairtrade jouw bedrijf kan ondersteunen? Lees het hier.

Het Dutch Initiative on Sustainable Cocoa (DISCO) is een samenwerking tussen belangrijke Nederlandse partijen zoals de overheid, chocoladeproducenten, supermarkten en NGO’s, met als doel de cacaoketen te verbeteren. Het initiatief streeft ernaar dat cacaoboeren een leefbaar inkomen verdienen, dat er geen ontbossing meer plaatsvindt voor de cacaoproductie en dat kinderarbeid wordt voorkomen. Fairtrade Nederland is onderdeel van de stuurgroep die de uitvoering van DISCO in de gaten houdt. Ook kun je als bedrijf via Fairtrade certificering bijdragen aan het behalen van de DISCO-doelen. Voor meer informatie kun je onze speciale DISCO pagina bekijken.