Wie is Milieu Centraal?

Milieu Centraal is een onafhankelijke organisatie die mensen helpt duurzame keuzes te maken. Zij onderzoeken welke keurmerken betrouwbaar zijn en echt goed doen. Alleen de allerstrengste en duidelijkste krijgen van hen de aanduiding topkeurmerk.

Milieu Centraal heeft veel producten beoordeeld. Voor Fairtrade gaat het om koffie, thee, chocolade, tropische vruchten (bananen) en wijn.  

Eisen op mens en werk: top of the bill

Geen verrassing waarschijnlijk, maar Fairtrade scoort het hoogst op sociale criteria. Mensenrechten moeten worden gerespecteerd. Dat betekent geen kinderarbeid of gedwongen arbeid, het beschermen van de rechten van vrouwen, jongeren en kwetsbare personen, vrijheid van vereniging, strikte eisen voor arbeidsveiligheid en democratische besluitvorming. Kortom: Fairtrade stelt de mens centraal. 

Milieueisen: zeer goed geregeld 

Ook op milieu scoort Fairtrade uitstekend. De standaarden bevatten onder meer een verbod op schadelijke bestrijdingsmiddelen, bescherming van natuur en biodiversiteit, verbod op ontbossing en maatregelen voor milieuvriendelijke landbouw. 

Veel Fairtrade producten zijn overigens ook biologisch. Fairtrade stimuleert dit actief door hogere minimumprijzen voor biologische teelt. En de Fairtrade premie wordt ook ingezet voor de transitie naar biologische landbouw.  

Eisen aan betalingen voor echte duurzaamheid

Armoede is de belangrijkste oorzaak van veel milieu- en mensenrechtenschendingen zoals kinderarbeid en ontbossing. Om duurzaam te produceren met respect voor mens en milieu is er dus wel geld nodig. Want, van échte duurzaamheid is pas sprake wanneer de boerenbedrijven structureel een goede financiële basis hebben. Fairtrade onderscheidt zich van andere keurmerken door haar niet-onderhandelbare minimumprijs en ontwikkelingspremie. Zo kunnen ze zélf investeren in een duurzame toekomst. Fairtrade’s handelsvoorwaarden zijn er om de boeren ten minste in staat te stellen de kosten voor duurzame productie te dekken. De minimumprijs fungeert dus als vangnet dat zekerheid biedt. Bovenop de prijs ontvangen coöperaties van hun afnemers een Fairtrade premie. Boeren besluiten samen hoe ze die premie investeren, bijvoorbeeld in milieuvriendelijke technieken.

En hoe zit het met betrouwbaarheid?

Op betrouwbaarheid zitten we bijna op de maximale score, maar net niet helemaal. En daar is een reden voor. We zijn super betrouwbaar, alle eisen worden bijvoorbeeld onafhankelijk gecontroleerd. Het enige minpuntje? De sancties bij het niet voldoen aan de Fairtrade eisen zijn niet per criterium opgeschreven. We hebben duidelijke en strenge sancties bij het niet voldoen aan de eisen. We passen bijvoorbeeld schorsing toe. Dat betekent dat gecertificeerde partijen tijdelijk geen nieuwe contracten voor Fairtrade producten mogen aangaan totdat er verbeteringen zijn doorgevoerd. In ernstige gevallen gaan we over tot decertificering. Alleen zijn die sancties niet opgeschreven per individuele eis, maar voor een totale Fairtrade standaard en dat beïnvloedt de score in de Keurmerkenwijzer. Meer over sancties kun je hier lezen (zie 6.8). 

En transparantie?

We zijn heel transparant. Fairtrade publiceert bijvoorbeeld uitgebreide impactrapportages. Toch scoren we hier niet maximaal omdat de Fairtrade standaarden niet in het Nederlands beschikbaar zijn. De Keurkmerkenwijzer is bedoeld voor consumenten in Nederland en Milieu Centraal geeft aan dat het voor de meeste mensen ingewikkelder is om (technische) documenten in het Engels te begrijpen, dan in het Nederlands. Dat klopt natuurlijk ook. Maar wij zijn een internationale organisatie. Onze standaarden zijn daarom uitsluitend beschikbaar in het Engels, met vertalingen in het Spaans en Frans ten behoeve van boeren en werknemers in Latijns-Amerika en Afrika. Dit is bewust zo gekozen, om wereldwijd eenzelfde uitleg en interpretatie te waarborgen. Veel verschillende vertalingen leiden tot verwarring. 

Fairtrade staat stevig aan de top

De beoordeling van Milieu Centraal laat er geen twijfel over bestaan: Fairtrade behoort tot de beste keurmerken als het gaat om duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid en transparantie. En het is niet zomaar een keurmerk: het is een krachtig statement voor eerlijke handel, menswaardige arbeidsomstandigheden en respect voor onze planeet. Het bevestigt wat bewuste consumenten al weten: met Fairtrade kies je voor impact.