De Fairtrade-markt in België blijft gestaag groeien. In 2018 besteedden consumenten 169 miljoen euro aan Fairtrade-producten. Tegen 2023 was dat cijfer bijna verdubbeld tot 331 miljoen euro, en in 2024 steeg het opnieuw tot een indrukwekkende 351.775.000 euro. Die groei weerspiegelt het engagement van de vele bedrijven en partners die sociale en ecologische rechtvaardigheid centraal stellen in hun werking.

Maar groei op zich is niet het eindpunt. Om ervoor te zorgen dat alle Fairtrade-gecertificeerde boeren en werknemers hun producten onder Fairtrade-voorwaarden kunnen verkopen—en een leefbaar inkomen of loon kunnen verdienen—is blijvende en toenemende betrokkenheid nodig. Daar komt het tweede doel van de Scorecard om de hoek kijken: bedrijven motiveren om hun engagement te verdiepen. Niet alleen door hun Fairtrade-verkoop te verhogen (en zo meer Fairtrade Premium te genereren), maar ook door hun impact verder te laten reiken dan enkel certificering. Denk aan communicatie-inspanningen, pleitbezorging en deelname aan pilootprojecten die structurele verandering ondersteunen.

Tot slot is de Scorecard ook een ondersteunend instrument. Fairtrade Belgium werkt nauw samen met Fairtrade-partners om hun impact te vergroten—via sterkere storytelling, strategische samenwerkingen of door te innoveren en grenzen te verleggen op het vlak van duurzaamheid.

Want uiteindelijk willen we dat elke partner een echte Fairtrade Frontrunner wordt.

Wie staat er op de Scorecard?

De Scorecard belicht de ‘Fairtrade Frontrunners’—een groep bedrijven en, voor het eerst dit jaar, Faire Gemeenten die aanzienlijke vooruitgang hebben geboekt in hun Fairtrade-traject. Om praktische redenen heeft Fairtrade Belgium ervoor gekozen om niet alle 102 licentiehouders of de bijna 200 Faire Gemeenten in deze benchmark op te nemen.

In plaats daarvan ligt de focus op die actoren—zowel commerciële als maatschappelijke—wiens engagement en impact duidelijk opvallen.

Deze selectieve aanpak maakt het mogelijk om de aandacht te vestigen op de frontrunners, terwijl we er ons volledig van bewust zijn dat elke Fairtrade-licentiehouder en elke Faire Gemeente een essentiële rol speelt in het stimuleren van structurele verandering. Elke actie—ongeacht de schaal—draagt bij aan de opbouw van een eerlijker en duurzamer handelsmodel.

Categorieën

Categorie 1: Fairtrade Premie

Voor de eerste categorie, die verwijst naar de Fairtrade Premium, is de periode voor de premiestaat het jaar 2024. We maakten een onderscheid tussen 3 soorten bijdragen:

• de Fairtrade Premium gegenereerd in België door retailers.
• de Fairtrade Premium gegenereerd in België door merken.
• de Fairtrade Premium gegenereerd buiten België door Belgische merken.

Categorie 2: communicatie en marketing

Hier richten we ons op hoe onze partners communiceren over Fairtrade. De analyseperiode betreft communicatie-inspanningen tussen 1 januari 2024 en 31 december 2024. Voor deze categorie werd een onderscheid gemaakt tussen merken en retailers actief in België, omdat retailers toegang hebben tot verschillende communicatiemiddelen, zoals folders en winkels, terwijl merken deze kanalen niet hebben. Voor merken werden 10 indicatoren geanalyseerd, waaronder communicatie op sociale media, content op de website, deelname aan de Fair Trade-week, communicatie via offline kanalen, activaties en algemene samenwerking met Fairtrade Belgium rond communicatie. Voor retailers werden dezelfde 10 indicatoren geanalyseerd, aangevuld met twee unieke indicatoren die verwijzen naar twee specifieke communicatie-instrumenten van retailers: promotiefolders en hun netwerk van winkels.

Categorie 3: Beyond certificatie

De derde en laatste categorie van de Fairtrade Frontrunners Scorecard verwijst naar de inzet van Frontrunners om ‘voorbij certificering’ te gaan. Wat dit inhoudt, heeft Fairtrade Belgium gedefinieerd als de investering van een Frontrunner in een veldproject, de betrokkenheid bij positionerings- en pleitbezorgingsactiviteiten, en de inzet voor leefbare inkomens en lonen. Dit engagement werd geëvalueerd in verhouding tot de grootte van het bedrijf wat betreft investering in Fairtrade-certificering.

Categorie 4: aankoop van Fairtrade koffie

De vierde en laatste categorie van de Fairtrade Frontrunners Scorecard erkent de Faire Gemeente van Vlaanderen die de meeste Fairtrade-koffie aankoopt en serveert aan personeel en bezoekers van hun gemeentelijke diensten en stadsdiensten.

De winnaars

De Fairtrade Premie Frontrunners

De categorie ‘Fairtrade Premie’ verwijst naar het bedrag aan premie dat wordt gegenereerd door Fairtrade-gecertificeerde bedrijven. Fairtrade beschouwt certificering als een eerste en zeer belangrijke stap richting duurzame toeleveringsketens. In de Scorecard heeft Fairtrade Belgium ervoor gekozen om een onderscheid te maken tussen de Fairtrade Premie die op de Belgische markt wordt gegenereerd enerzijds, en die door Belgische merken op de wereldmarkt anderzijds.

Lidl Belgium's engagement voor Fairtrade cacao loont voor het derde jaar op rij

Voor het derde jaar op rij behaalt Lidl de eerste plaats in de categorie Fairtrade Premie gegenereerd door een retailer. Een duidelijk signaal van het blijvende engagement van het bedrijf voor eerlijke handel.

In 2024 genereerde Lidl meer dan 500.000 euro aan Fairtrade Premie, wat een stijging van 5% betekent ten opzichte van vorig jaar. Dit resultaat weerspiegelt Lidl’s strategische keuze om duurzaamheid te verankeren in zijn kernactiviteiten.

Met een breed en groeiend aanbod aan Fairtrade-gecertificeerde producten is Lidl uitgegroeid tot een vaste waarde voor Belgische consumenten die eerlijk willen winkelen zonder in te boeten op prijs. Vandaag zijn er meer dan 100 Fairtrade-gecertificeerde producten beschikbaar in Lidl-winkels in heel België — een bewijs dat ethische keuzes maken zowel makkelijk als betaalbaar kan zijn.

Oxfam Fair Trade: al jaren toonaangevend in Fairtrade

Dit jaar verovert Oxfam Fair Trade de eerste plaats in de categorie Fairtrade Premie gegenereerd door een merk — een welverdiende erkenning voor een echte pionier van eerlijke handel in België. Als historische partner van Fairtrade Belgium heeft Oxfam Fair Trade eerlijkheid altijd centraal gesteld in zijn bedrijfsmodel.

Bij Oxfam Fair Trade geldt een eenvoudige maar krachtige regel: als er een Fairtrade-standaard bestaat voor een product, dan wordt het ook gecertificeerd. Dit onwankelbare engagement onderscheidt Oxfam Fair Trade van anderen en maakt het tot een vaste leider in de sector. Met meer dan 160 Fairtrade-gecertificeerde producten in het assortiment, genereert Oxfam Fair Trade niet alleen een aanzienlijke Fairtrade Premie — het toont ook wat het betekent om zich volledig in te zetten voor eerlijke handel.

Met zo’n sterke basis en aanhoudende ambitie is Oxfam Fair Trade nu al een topkandidaat voor de Scorecard van volgend jaar.

Miko bekroond met Fairtrade Award voor wereldwijde impact en engagement voor koffieboeren

We zijn trots om onze langdurige partner Miko in de kijker te zetten, winnaar van de Fairtrade Award 2024 in de categorie “Fairtrade Premie gegenereerd buiten België door een Belgisch merk.” Deze award erkent Miko’s onwankelbare engagement voor Fairtrade en hun belangrijke bijdrage aan het verbeteren van het levensonderhoud van koffieboeren wereldwijd.

Een belangrijke motor achter dit succes is hun sterke aanwezigheid in Polen, waar Miko Fairtrade-koffie levert aan de Stop Café-bistro’s van het ORLEN-tankstationnetwerk. Met meer dan 900 stations verspreid over het land, zorgt ORLEN’s engagement voor duurzame bevoorrading ervoor dat duizenden consumenten dagelijks kunnen genieten van Fairtrade-koffie.

Ook buiten Polen blijft Miko’s eigen merk Puro groeien in Europa, met een toenemende aanwezigheid in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Waar Puro gaat, volgt ook Miko’s missie: kwaliteitskoffie aanbieden en tegelijkertijd zorgen voor een eerlijkere deal voor de boeren achter elke kop.

Dankzij hun toewijding en inspanningen genereert Miko een aanzienlijke Fairtrade Premie — een bewijs dat verantwoord ondernemen perfect samengaat met commercieel succes en echte impact.

De Fairtrade Commmunicatie & Marketing Frontrunners

De tweede categorie verwijst naar de communicatie- en marketinginspanningen van de Fairtrade Frontrunners om de zichtbaarheid van het Fairtrade-label te vergroten en het bewustzijn rond Fairtrade-gerelateerde thema’s te versterken. Aangezien retailers toegang hebben tot andere communicatiekanalen dan merken, werd er een onderscheid gemaakt tussen beide groepen.

In totaal werden er 12 indicatoren geanalyseerd over een periode van één jaar: van 1 januari 2024 tot 31 december 2024. Voor elke indicator werd een score toegekend tussen 0 en 3, volgens het volgende systeem: 0 = geen, 1 = brons, 2 = zilver, 3 = goud.

De geanalyseerde indicatoren omvatten:

• Communicatie op sociale media
• Website-content
• Zichtbaarheid van het label in winkels
• Communicatie tijdens de Fair Trade Week
• Communicatie via offline kanalen
• Algemene communicatie-samenwerking

Colruyt lanceert campagne voor herlancering van Boni-chocolade

Voor het eerst sinds de start van de Fairtrade Frontrunner Scorecard wint Colruyt de prestigieuze prijs in de categorie “Communicatie & Marketing” voor retailers, dankzij een sterke campagne die Fairtrade dichter bij de dagelijkse consument bracht.

Het afgelopen jaar werkten de teams van Colruyt en Boni intensief aan de rebranding en uitbreiding van hun assortiment Boni Living Income Chocoladerepen, die betaalbaarheid combineren met een uitgesproken engagement voor duurzaamheid. Dankzij een impactvol 360°-plan en de catchy baseline “Proeft goed, doet goed” / “Trop bon, trop bien”, wist Boni een krachtig, waardegedreven verhaal te verspreiden via een brede waaier aan kanalen:
tv, radio, pers, proeverijen in de winkel & POS-zichtbaarheid, activaties in stations, influencer marketing, betaalde sociale media, enzovoort.

Met deze campagne versterkte Colruyt niet alleen de zichtbaarheid van Fairtrade, maar benadrukte het ook het belang van een leefbaar inkomen voor cacaoboeren – en dit terwijl alle voordelen van de Fairtrade-certificering behouden blijven, waaronder de Fairtrade-premie.

Een eerste overwinning die meteen de toon zet voor toekomstige, impactvolle communicatie-initiatieven in de retailsector.

Oxfam Fair Trade neemt de lead in communicatie

Oxfam Fair Trade heeft de eerste plaats behaald in de categorie “Communicatie & Marketing” voor merken, dankzij een krachtig en goed uitgebalanceerd communicatieplan dat Fairtrade onder de aandacht bracht van een breed en divers publiek.

Oxfam Fair Trade maakte indruk met above-the-linecampagnes via tv, radio, print en out-of-home media, wat zorgde voor een sterke zichtbaarheid van Fairtrade over verschillende kanalen en regio’s heen, en zo een groot deel van de Belgische consumenten bereikte.

Dankzij hun impactvolle communicatiematerialen – vaak met charismatische mediapersonen in de hoofdrol – slaagde hun communicatie er niet alleen in om het bewustzijn rond Fairtrade te vergroten, maar ook om het begrip van consumenten over waar Fairtrade voor staat te verdiepen. Daarmee verstevigt Oxfam Fair Trade zijn positie als koploper in eerlijke en transparante handelscommunicatie.

Een meer dan verdiende overwinning voor een merk dat aantoont dat communicatie zowel strategisch als missiegedreven (en ook leuk!) kan zijn.

De Fairtrade Beyond certificering Frontrunners

De derde categorie van de Fairtrade Scorecard verwijst naar de Beyond certificering-categorie en wordt gemeten op basis van de investeringen van Fairtrade-gelicentieerde bedrijven in België die verder gaan dan louter certificering. De score voor deze categorie is gebaseerd op drie criteria, aangevuld met de investering van het bedrijf in termen van gegenereerde Fairtrade-premie op de Belgische markt. De drie criteria zijn: veldprojecten, lobby/advocacy en leefbaar inkomen/leefbaar loon.

Colruyt Group wint in de categorie Beyond Certificering van de Fairtrade Frontrunners Scorecard 2024

Colruyt Group krijgt de hoogste erkenning in de categorie Beyond certificering van de Fairtrade Frontrunners Scorecard 2024, dankzij een reeks moedige en impactvolle keuzes die het afgelopen jaar werden gemaakt.

Een belangrijk keerpunt in 2024 was de beslissing om zich te engageren voor een leefbaar inkomen voor de cacaoproducenten achter het assortiment Boni-chocolade. Deze keuze om de grondoorzaken van armoede aan te pakken, gaat verder dan de standaardvereisten van certificering en speelde een grote rol in Colruyts topscore in deze categorie. Naast de betaling van een Living Income Reference Price aan deze cacaoproducenten, ondersteunt Colruyt ook een veldproject met cacaogemeenschappen om andere factoren die bijdragen aan een leefbaar inkomen te versterken.

Colruyt Group valt bovendien op door zijn consistente inzet voor duurzamere handelsbeleid, waarbij het regelmatig zijn stem gebruikt om structurele verandering te bepleiten.

Tot slot zijn ook de volumes aan Fairtrade Premie een essentieel onderdeel van de scorecardbeoordeling. Ook op dat vlak behoort Colruyt Group tot de topbedrijven in België, wat nogmaals aantoont hoe sterk en betekenisvol hun engagement voor eerlijke handel is.

De Fairtrade-koffieaankopen Frontrunners

In 2024 kregen FairTradeGemeenten de kans om zich kandidaat te stellen voor de Fairtrade-koffieaankopen Frontrunners Awards. In totaal dienden 36 van de 167 Vlaamse FairTradeGemeenten hun kandidatuur in via de Fair-O-Meter—een tweejaarlijkse zelfevaluatietool die FairTradeGemeenten gebruiken om hun engagement voor eerlijke handel te meten.

De eindranking was gebaseerd op twee criteria:

• Het behalen van een topscores (Score A) in de Fair-O-Meter, en
• Het bedrag dat per inwoner aan Fairtrade-koffie werd besteed in 2023 en 2024.

Deze aanpak weerspiegelt het geloof van Fairtrade Belgium dat de aankoop van Fairtrade-koffie deel moet uitmaken van een breder en langdurig engagement van een stad of gemeente voor eerlijke en ethische overheidsopdrachten. Tegelijk tonen deze koplopers aan hoe gemeenten een directe impact kunnen hebben op het leven van boeren in koffieproducerende landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.

De scorecard toont aan dat er in België een brede gemeenschap van betrokken bedrijven actief is die serieus vooruitgang willen boeken op het gebied van duurzame waardeketens. Fairtrade Belgium hoopt dat de scorecard bedrijven inspireert om stappen vooruit te zetten, hun impact te vergroten en nieuwe samenwerkingen aan te gaan. De scorecard is daarom een uitnodiging voor iedereen, van kleine tot grote bedrijven, en voor iedere persoon die werkt binnen één van de vele toeleveringsketens. Het is een uitnodiging om je impact verder te vergroten, eerlijke handel onderdeel te maken van je bedrijf en strategie. En om de Fairtrade koploper van morgen te worden.